Kratom

Ik hoor u denken: kratom? Dat is toch geen boom of plant die in Nederland voorkomt, want dan had ik er toch wel van gehoord? Dat klopt, want de kratom (Mitragyna speciosa) komt inderdaad niet in Nederland voor, maar wat wél in ons land circuleert zijn de verpulverde bladeren in zakjes of capsules.

De kratom is een tot 25 meter hoge altijdgroene boom die tot een grotere familie behoort waartoe ook de koffie behoort. Deze soort komt voor in de tropische bossen van Zuidoost-Azië en dan met name Indonesië, Maleisië, Papua New Guinea, Thailand en Birma.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Mitragyna, werd in 1839 verzonnen door de Nederlandse botanist Pieter Korthals in 1839. Hij vond dat de stempels (stigma's) van de bloemen wel erg veel op een bisschopsmijter leken en dus werd het Mitragyna '(lijkend op een bisschop's) mijter'. Het tweede deel, speciosa, is Latijn en betekent 'mooi'.

Kratom werd in diens natuurlijke omgeving gebruikt als een traditioneel medicijn, want kratom bezit stofjes die, afhankelijk van de dosis, een sedatief (lijkend op morfine) of een stimulerend (lijkend op cocaïne) effect hebben[1]. Dat betekent dus dat je minder pijn voelt of dat je tegelijkertijd harder kunt werken. Dat is dan ook het enige, want de Amerikaanse voedselwaakhond FDA heeft gemeld dat er geen bewijs is dat kratom ook maar enig geneeskundig effect heeft op welk ziektebeeld dan ook[2].

Goed, geen bewijs voor een therapeutisch effect, maar waarom speuren dan steeds meer mensen het internet af om kratom te bestellen? De reden daarvan is 'recreatief drugsgebruik'.

De werkzame stoffen zijn mitragynine en 7-Hydroxymitragynine (7-HMG), alkaloïden die voornamelijk in de bladeren voorkomen. De bladnerven van de bladeren zijn óf groenwit óf rossig. De eerste variant schijnt een meer potente werking te hebben.

Natuurlijk bestaan er bijwerkingen. Lichte bijwerkingen zijn misselijkheid, overgeven en verstopping. Wat verontrustender zaken zijn ademhalingsdepressie (verminderde ademhaling), toevallen, verslaving en psychose. Verder zijn er nog meldingen van verhoogde hartslag en bloeddruk, slaapproblemen en levertoxiciteit.

Overigens zijn de eerste doden ook al gemeld in de westerse wereld als gevolg van het 'recreatieve gebruik' van kratom, maar dan voornamelijk om dat gebruikers het nodig vonden om kratom met andere middelen te mixen[3]. Dat is, zo blijkt altijd achteraf, dus geen goed idee.

[1] Kinosi et al: Following “the Roots” of Kratom (Mitragyna speciosa): The Evolution of an Enhancer from a Traditional Use to Increase Work and Productivity in Southeast Asia to a Recreational Psychoactive Drug in Western Countries in Biomedical Research International – 2015 
[2] FDA Statement: Statement from FDA Commissioner Scott Gottlieb, M.D., on the agency’s scientific evidence on the presence of opioid compounds in kratom, underscoring its potential for abuse – 06 February 2018. See here. 
[3] Corkery et al: Characteristics of deaths associated with kratom use in Journal of Psychopharmacology - 2019.